Diyanet's June 18 statement (In Sorani)

Diyanet's June 18 statement (In Sorani)

بانطةوازي جيهاني ئيسلامي بؤ ئارامي

جيهاني ئيسلامي ماوةيةكي زؤرة قةيراني نةتةوةيي، سياسي و سةربازي بؤتة هؤي سةرهةلَداني شةري مةزهةبي. هةروةها جيهاني ئيسلامي توشي مةترسيةكي طةورة بووةتةوة كة هةرطيز قةرةبووي ناكريَتةوة. دوواجاريش رووداوةكاني موسلَ و عيَراق بة طشتي و سوريا كاريطةري خستووةتة سةر ريَذةي بةرزبوونةوةي توندوتيذيةكان. لة هةموو ئةم رووداوانة جيهان بة نيطةرانيةوة سةيري دةكا. لةم كاتة هةستيارةدا بانطةوازي بةردةوامي لايةنةكان بؤ توندوتيذي، بانطةواز جيهاد، هةرةشةي شويَنة ئايينيةكان، رفاندني مرؤظ و كوشتن بؤتة هؤي سةرهةلَداني كيَشة بة كؤمةلَةكان. رووداوةكان وا دةكا كة بطاتة ئةو رادةيةي كة ثيَشي نةطيريَ، جيهاني ئيسلامي لة بارةي كؤمةلَايةتي، مةزهةبي و ئاييني توشي ثارضةبوون دةبيَتةوة.

سةبارةت بة ضارةسةركردني ئةم بابةتة هةموو بةيةكةوة ثيَويستة يةك هةلَويَست بين و بة طويَرةي ئةو خالَانة مامةلَة بكةين.

1. ناسنامةي موسلَمان لة سةر هةموو مةزهةب و بيروراي سياسية. هيض ثيَكهاتةيةكي ئاييني نابيَ برايةتي و تةبايي ئيسلام تيَك بدا و ئةوانةي لةم جؤرة هةولَانةدان ثيَويستة نةهيَلَين ئةنجامي بدات. قورئان و سوننةت فةرماني ثيَمان داوة كة لةشمان، خويَنمان، مالَومولكمان و حةيامان دةستكاري نةكريَ. هةروةها رذاندني خويَني مروظيَك بة ناحةق بة طويَرةي ئايين بة طةورةترين تاوان قةبول دةكريَ.

2. 1400 سالَة ئايينةكة بة هةموو شيَوةيةك تاوةكو ئةمرؤ هاتووة و كؤمةلَ بؤ بنضينةي مةزهةبي و نةتةوةيي خؤي بةريَوةي نابا. هيض كةسيَك ياخود طروثيَك بؤ باوةري خؤي شةر لة طةلَ ئةوةي ديكة ناكا. هةموو كةسيَك لةو خاكةي دةذيَ بة طويَرةي ميَذووةكةي ثيََويستة بة سةربةخؤيي ذيان بة سةر ببات. بة ثيَضةوانةوة ئةو كةسانةي ئةم كارانة ئةنجام دةدةن بة دووبةرةكي دادةنريَن.

3. لةكاتي خؤي هةنديَك لايةن جياوازييةكاني ئةهلي بةيت و ئةهلي سوننةت قؤستةوة و بؤ بةرذةوةندي سياسي رؤذانة و ثيَشخستني ستراتيذي خؤيان بةكاري هيَنا ئةمة وةكو دووبةرةكييةكي طةورة دةبينريَ. ئةهلي بةيت و ئةهلي سوننةت هي ثيَغةمبةرة. ئةم دوو لايةنة شةركردنيان لة طةلَ يةكتري بة هيض شيَوةيةك قةبوول ناكريَ و ئةوانةي ئةم بيرورايةثةسةند دةكةن قةبولَيان ناكريَن.

4. هةر موسلَمانيَك بة شيَوةي طروث و جةماعةت باوةري ئاييني بة ثيَضةوانةي باوةري خؤي دابنيَ بة كافريش ناوبنريَ نابيَ بؤ مردن بنريَردي و ئةمة بة هيض شيَوةيةك قةبول ناكريَ. ئةم جؤرة بيرورايانة لة لايةن ئاييني ئيسلام ثةسةند ناكريَ.

5. ئةو كةسانةي دةلَيَن موسلَمانم لة ناو بازنةي ئيسلامداية. هيض كةسيَك ناتوانيَ كةسيَكي ديكة لة ئيسلامةتي دةر بكا.

6. بةرذةوةندييةكان كة دةبيَتة هؤي طيان لة دةستداني مندالَان و ئافرةتان و ناضاربووني كؤضكردني خةلًك بؤ ناوضةيةكي ديكة ئةم ثيَكهاتانة لة طةلً ئاييني ئيسلام هيض ثةيوةندييةكي نيية.موسلَمانة خاوةن ويذدانةكان بة هيض شيَوةيةك ريَطاي بةرثابووني ئةمان نادات.

7. لايةنيَك كة لة نةجةف و كةربةلا دةبينريَ و طةورةكاني ئةهلي بةيت وةكو حةزرةتي عةلي، حةزرةتي حوسيَن و عةبدول فازلَ عةباس روونكردنةوةكان دةربارةي ئةم كةسايةتية طةورانة بة هيض شيَوةيةك قةبول ناكريَ. هةروةها شويًنة تايبةتمةندةكان وةكو نةجةف و كةربةلا كة شويًني مةزاري حةزرةتي عةلي، حةزرةتي حوسيَن و عةبدول فازلَ عةباس ليًية تةنها هي شيعةكان ياخود سوننةكان نيية بةلَكو ئةمانة نرخي هاوبةشي ئوممةتي ئيسلامة.

8. بانطةوازي جيهادي لايةنيًك بةرامبةر بة لايةنيَكي تر بة هيض شيَوةيةك قةبول ناكريَ. قورئان و سوننةت فةرماني حةلًالً كردني ريًشتني خويَني موسلًمان لة لايةن موسلًمانيَكي ديكة بة جيهاد ناونةناوة. ئةمرؤ طةورةترين جيهاد بؤ موسلًمانةكان رووبةرووبونةوة بةرامبةر بة نةزاني، توندوتيذي، دووبةرةكي و تةفريقةية.هيض كةسيَك بة بيانووي جيهاد رووبةرووبونةوة بةرامبةر بة ستةم ليًكراوةكان ثةسةند ناكا.

9. وتارةكاني زانا و دامةزراوة ئايينيةكان بةرامبةر بةم رووداوانة نارةحةتي لة لامان دروست دةكا. ئةمرؤ ثيَويستة لة سةر زاناكان لة جيَي ئةوةي وتاري ئةوة بدةن كة موسلَمانةكان لةيةك بترازيَن دةبيَ هةولَي ئةوة بدةن كة جيهاني ئيسلام بة جياوازي ئايين، زمان، موزهةب و بيرورا بةيةكةوة لة ضوارضيَوةي ماف و رةوشت يةك بطرن. ئةمرؤ ئاطري دووبةرةكي لة ريَطاي وتارةكانةوة هيض نرخيَكي نابيَ تةنها دةبيَتة هؤي خويَن ريَشتن. بة ثيَضةوانةوة هةموو جيهاني ئيسلامي دةبيَتة هؤي شويَنيَكي تاوان و هةموو زانا ئيسلامةكانيش بةشدار دةبن لةم تاوانة.ثيَويستة ثيَش طةيشتني ئاطري دووبةرةكي بؤ ناو طشت جوغرافياي ئيسلام هةولً بدريً بكوذريَتةوة.

10. لةو شويَنانةي كة توندوتيذي لة ئاراداية ثيَويستة بةرثرساني دةمةزراوة ئايينيةكان لة عيَراق و سوريا بةيةكةوة كار بؤ سازكردني ضارةسةري ئاييني و رةوشت بةرزي بكريَ. ثيَويستة شانديَكي ثياوة طةورةكان كار بؤ نةهيََشتني شةري مةزهةني بكةن. هةروةها دةزطا و دةمةزراوةكاني ئيسلامي كؤمةلَةي نيَودةولَةتي ئةركي ثيَ بسثيَردريَ. سةرؤكايةتي كاروباري ئاييني ثيَويستة زاناكاني شيعي و سونني بةيةك بطةيةنيَت لة هةموو جيهاندا.

لة طةلَ ريَزماندا